broccoli winter
Een interessante mogelijkheid om broccoli te verbouwen is de teelt van overblijvende broccoli. Deze wordt ook wel 'sprouting' of 'asperge' broccoli genoemd. Ze gaat in het jaar van zaai niet bloeien, maar pas na de winter. De planten overleven onze huidige zachte winters met gemak. De voordelen van deze teelt liegen er niet om: weinig gezeur met ziekten en plagen, en je krijgt een opbrengst in maart-april, in een tijd dat er nog weinig andere groenten zijn. Een vrij eenvoudige en zekere teelt dus. De hoofdjes zijn klein van stuk maar wel talrijk en bovendien erg lekker! Ik heb het ras 'Early Purple' gebruikt. Dat is een ras van de zaadproducent Johnsons, gekocht op het internet bij Tabernal zaden. Tegenwoordig hebben ze dit ras niet meer in het assortiment, maar er is een goede vervanger (Red Arrow). Beide soorten hebben paarse hoofdjes, die na het koken toch groen worden.Er bestaat ook een ras van deze broccoli soort dat voor de winter behoort te bloeien (Summer Purple), maar die kan ik niet aanbevelen. De bloei van dit ras valt in Nederland te laat, eigenlijk midden in de winter, als de groei uit de plant is.
Zaaien
Zaai in maart of april. Het kan buiten op een zaaibed, maar voor een kleine moestuin is het gemakkelijker in potten voor te zaaien. Plant ze na een week of 3-4 over in grotere potten, en dan tegen eind mei in de volle grond. Zet de planten op een afstand van 50x50 cm, en houd er rekening mee dat ze in de herfst opgebonden moeten worden. Ze zijn dan tegen een meter hoog en hebben wat steun nodig.
Bemesting
Zorg voor een goede vruchtbaarheid door compost of stalmest in het plantgat te mengen. Heeft u geen compost van goede kwaliteit of stalmest, dan kan ook met koemestkorrels een goede organische bemesting worden gegeven.
Ziekten en plagen
Alle ziekten die kool aantasten hebben het ook op broccoli voorzien, maar bij deze teelt komt het minder nauw. Als de planten maar redelijk aan de groei blijven en niet in z'n geheel opgevreten worden door slakken, rupsen, of koolvlieg, zijn we al een heel eind. In de winter zijn we immers verlost van alle plaagdiertjes, en dan groeit de kool nog even door en bereid zich rustig voor op de bloeiperiode in het vroege voorjaar. De hoofdjes oogsten we zonder dat er ook maar een rupsje te zien is.
De koolgalmug is nog wel vervelend, omdat die het groeipunt aantast, wat hierdoor afsterft en/of gaat splijten. Zelfs dat is echter niet fataal voor deze kool. Het betekend alleen dat de bloemhoofdjes wat kleiner zullen zijn. Een aantasting van knolvoet is wel fataal voor deze kool.
Problemen
- Pas gezaaide plantjes verwelken en sterven af. Waarschijnlijk het gevolg van een kiemschimmel. Zaai opnieuw in schone potgrond, kies een grotere pot of maak een zaaibedje in de volle grond.
- De planten verwelken en groeien niet meer, of sterven in hun geheel af. In wortels en onderste stengeldelen zijn bruine graafgangen te zien. Het gaat waarschijnlijk om de koolvlieg.
- De planten verwelken en groeien niet meer, of sterven in hun geheel af. De wortels zijn grillig vervormd.Het gaat hier waarschijnlijk om knolvoet..
- Het hart van de koolplant ziet er raar uit en groeit niet verder. In de top van de jonge plant zijn vreemde vergroeïngen te zien. Dit heet ook wel draaihartigheid en wordt veroorzaakt door de koolgalmug. Deze mug vliegt vanaf mei en legt haar eitjes in de groeipunten van de kool. De larven veroorzaken dan een afsterven van het groeipunt en/of vergroeïngen, waarna de boel ook nog eens kan gaan rotten. Tegen dit beestje kunnen we het beste insectengaas gebruiken (maaswijdte < 2 mm). Na het sluiten van de kool (het groeipunt raakt bedekt omdat de kool een krop begint te vormen) is dit gevaar geweken.
- De bladeren worden aangevreten in een onregelmatig patroon. Er zijn slijmsporen te zien. De planten worden aangevreten door slakken. Kies een combinatie van bestrijdingsmethoden die in jouw situatie het beste uit te voeren is.
-
De bladeren worden aangevreten in een onregelmatig patroon. Er zijn rupsen op de kool, en er zijn uitwerpselhoopjes te zien.
- Er zijn veel rupsen met een gelig lichaam, zwarte kop, en zwarte punten. Dit is het grote koolwitje.
- Er zijn enkele solitaire rupsen. Ze zijn groen van kleur en hebben een gele zijstreep. Dit is het kleine koolwitje
- Er zijn veel rupsen die grijsgroen van kleur zijn met zwarte puntjes en een lichte kop. Oudere rupsen hebben een donkere streep op de rug.Dit is de kooluil.
- De bladeren zijn bezaaid met kleine ronde gaatjes. Dit is het werk van de aardvlo..
- Er zijn witte vlekken op de onderkant van de bladeren. Als ik ze aanraak, vliegen witte vliegjes op. Dit is de koolwittevlieg.
- Er zijn grote happen uit de bladeren. Sommige planten zijn in hun geheel verdwenen. Bij dit soort schade moet je denken aan grotere dieren, bijvoorbeeld konijnen. Kijk naar uitwerpselen of pootafdrukken. Zet gaas om de planten heen.
- Mijn planten blijven altijd aan de kleine kant. Probeer de bemesting eens wat op te peppen. Zelf gemaakte goed verteerde compost bevat alles wat een plant nodig heeft. Dierlijke mest of koemestkorrels zorgen voor extra stikstof. Beendermeel is een goede bron van fosfaat.
- De planten beginnen voor de winter al te bloeien. Het is altijd mogelijk dat een of meerdere planten al vroegtijdig gaat bloeien, zeker als er een lange en warme herfst is. Hier is weinig aan te doen. De bloemen kunnen gewoon googst en gegeten worden.
Gewasverzorging
Zorg voor een onkruidvrije omgeving, en geef extra water in droge perioden. Bind de planten in de herfst vast tegen een stok om te voorkomen dat ze omvallen. Verwijder af en toe het oude en afgestorven blad.
Oogsten en bewaren
Afhankelijk van de omstandigheden bloeien de planten in maart/april. De hoofdjes kunnen regelmatig geplukt worden. Daarna lopen de planten weer uit en komen er weer nieuwe hoofdjes, die wel elke keer wat kleiner van stuk zijn. Toch is het de moeite waard om ze te blijven oogsten, ze zijn heerlijk van smaak! Kook ze niet te lang: 2 minuten in kokend water is voldoende.
Jonge geblanceerde scheuten |