paprika

Paprika is in Nederland niet echt geschikt voor de volle onbeschermde grond. Met een goede verzorging en een beschut plekje kan er echter toch wel wat geoogst worden. Een goed plekje is bijvoorbeeld een zonnige zuid-muur van een woonhuis. De paprika teelt gaat echter stukken beter als we gebruik maken van een kas of een plastic tunnel.

Zaaien
Voor de buitenteelt is belangrijk om op tijd te beginnen: zaai in maart binnen in potten, en verspeen de plantjes in afzonderlijk potten als ze ongeveer 10-15 cm groot zijn. Laat ze dan nog een tijdje doorgroeien tot het stengeltje een beetje verhout is. Hard ze af en plant ze pas eind mei of begin juni tijdens warm weer op hun definitieve plek. Plant voorzichtig over om de wortels zo min mogelijk te beschadigen.
Paprika's kunnen nogal eens moeilijk 'starten' na het overplanten. Het lijkt dan of ze een aantal weken stilstaan. Dit is vooral het geval als het buiten nog aan de frisse kant is.

Bemesting
Meng enkele handen compost of potgrond door het plantgat. Voor de buitenteelt is het van belang dat de plant niets tekort komt.

Ziekten en plagen
Dunwandige paprika's (sweet banana) kunnen last hebben van oorwormen, die ideale nestgelegenheden vinden in de holle paprika's.
Jonge plantjes kunnen ten prooi vallen aan slakken, en ook bladluizen en rupsen kunnen paprika aantasten.
Grijsrot (Botrytis cinerea) veroorzaakt lichtbruine plekken op de stengels. De stengels kunnen op deze plaatsen afbreken. Deze ziekte treed vaak op bij een te dichte stand van het gewas, het blijft dan te vochtig.
Sclerotiniarot (Sclerotinia sclerotiorum) geeft ook lichtbruine vlekken op stengels. De hele stengel met bladeren verwelkt vervolgens. Haal aangetaste stengeldelen snel weg, anders wordt de hele plant aangetast.
Bij nat en koel weer kunnen vruchten aan planten die buiten staan gaan rotten.

Gewasverzorging
Er is een grote soortenrijkdom in paprika's; ze zijn er in allerlei vormen, kleuren en smaken. Er zijn ook dik-en dunwandige soorten. Erg boeiend om mee te experimenteren dus.
Paprika's die we buiten telen hebben vaak geen steun nodig, en hoeven niet gesnoeid te worden. Oordeel echter zelf - geeft alsnog wat steun als de planten om dreigen te vallen of als takken te slap worden. Bij het snoeien kunnen we overwegen om het aantal hoofdtakken te verminderen. We hebben dan meer kans dat de overgebleven vruchten beter uitgroeien. In de kas worden de planten groter en is meestal wel steun en snoei nodig.
De plantafstand hangt af van de teeltwijze en de variëteit. Er kunnen niet meer dan 2-4 planten per m2 gezet worden.
Paprika's kunnen ook geënt worden (onderstam bv. Galaxy F1) voor meer ziektebestendigheid, vervroeging en betere koudetolerantie.
Bij paprika's komt zowel zelfbestuiving als kruisbestuiving (door bijen en mieren) voor. Dit betekend dat ook een enkele plant in een pot op balkon of terras vruchten kan dragen.

Oogsten en bewaren
In de koelkast kunnen paprika's wel twee weken bewaard worden. Ook aan de plant blijven paprika's lang goed. Veel soorten verkleuren uiteindelijk naar geel of rood in de late herfst. Oogsten als paprika's nog groen zijn geeft een hogere opbrengst, vooral bij paprika's in de volle grond. Het is blijkbaar gemakkelijker voor een plant om een nieuwe groene paprika te produceren, dan een bestaande paprika af te laten rijpen.
In Hongarije worden bepaalde soorten gedroogd en verwerkt in paprikapoeder.

Paprika en Spaanse peper
Alhoewel paprika en spaanse peper nauw verwant zijn gaat het toch om twee verschillende soorten. Paprika heet Capsicum annuum, Spaanse peper is Capsicum frutescens. Er bestaan ook 'hete' varianten van paprika, maar spaanse peper is doorgaans veel heter. Het onderscheid is aan de buitenkant moeilijk te zien, de planten lijken veel op elkaar en ook de vruchtvorm zegt niet alles. Een kenmerkend onderscheid is echter dat bloemen van paprika altijd afzonderlijk in een bladoksel zitten, terwijl de bloemen van spaanse peper vaak met meerdere tegelijk uit de zelfde plaats ontspringen.

Variëteiten
De meeste aangeboden paprika's zijn gekweekt voor de kas en niet erg geschikt voor de volle grond. Als er op het zakje zaad staat dat de soort het goed doet in de volle grond, is dat een aanbeveling.
Pusztagold is een kleine, enigzins spitse hongaarse paprika die onder gunstige omstandigheden buiten kan slagen en naar rood kan verkleuren.
Monte F1 is een grote dikwandige blokpaprika die het ook goed doet in de moestuin. Uiteindelijk worden deze paprika's geel maar dan moeten we wel veel geduld hebben. Wat opbrengst aan gewicht betreft is dit een uitstekende paprika voor de volle grond.
Cocktailpaprika's zijn klein van stuk (3-4 cm lang), maar ze verschijnen in grote getalen en rijpen bovendien gemakkelijk af. Er is een vrij abrupte kleuromslag van groen naar rood. Deze paprikatjes zijn geschikt om in te maken of om te vullen als snack. Dit is ook een goed ras om in een pot op het terras te telen, of in de vierkanteMeterTuin.
Galaxy F1 is een paprika die er uit ziet als een spaanse peper. De groene vruchten zijn nauwelijks heet, eenmaal roodgekleurd zijn ze mild pikant van smaak. Ze rijpen in de volle grond maar moeizaam af, pas tegen oktober komt er wat kleur op de smalle wangetjes.
Agio F1 is een langwerpige dikwandige hongaarse paprika. Het is een smakelijke soort, maar niet echt geschikt voor de volle grond. Ze verkleuren dan nauwelijks, en de productiviteit is laag.

Zie ook teeltverslag paprika 2009