taybes
De taybes wordt langzaam maar zeker populairder in Nederland. De plant behoort onderhand tot de standaarduitrusting van de tuincentra. De taybes is ontstaan als kruisingsproduct tussen verschillende Rubus soorten, waaronder braam en framboos [1][2]. De groeiend populariteit is o.a. te danken aan de kwaliteit van de vrucht: die is wat steviger en groter dan framboos en smaakt aangenaam fris-zuur. De smaak lijkt niet echt op framboos of braam, maar is iets nieuws.De teelt van taybes is ongeveer gelijk aan de teelt van bramen.
Taybessen zijn in 1979 ontstaan. De naam komt van de rivier de Tay in schotland.
De stengels van taybessen zijn licht gestekeld, zoals die van framboos.
Planten
Plant de struikjes bij voorkeur in maart/april. Snijd de stengels na het planten terug tot op een lengte van 30 cm. Plant je meerdere struiken, houd dan een afstand van minstens 1,5 meter aan tussen de struiken. Meng een paar handen kompost of potgrond door het plantgat. Taybessen houden van een goed gedraineerde bodem met veel organische stof.
Teelt
Net als braam bloeit de taybes op de stengels die in het afgelopen jaar werden gevormd. Die stengels kunnen wel 3 meter lang worden en moeten dus opgebonden worden. Dat kan bijvoorbeeld door het spannen van horizontale draden, maar elk systeem is goed genoeg zolang de stengels maar zon kunnen vangen en elkaar niet in de weg zitten.
In het najaar snijden we de stengels die gebloei hebben tot bij de grond weg.
taybes bloem. |
De nieuwe stengels die tijdens het groeiseizoen gevormd worden, kunnen langs de grond geleid worden, of apart worden opgebonden. In het voorjaar binden we ze gespreid aan ons raamwerk.
Ziekten en plagen
Vogels lusten echter echter graag taybessen dus tegen de oogsttijd moeten we de struiken bedekken met een vogelnet. Verder kunnen bladluizen lastig zijn, en kan ook de frambozenkever zich vergrijpen aan taybessen.
Oogsten
De vruchten kunnen vers gegeten worden of verwerkt tot jam. Ze kunnen ook prima ingevroren worden.
Vermenigvuldigen
Taybessen zijn gemakkelijk te stekken. Laat simpelweg een (nieuwgevormde) tak op de grond liggen in de winter, en zorg dat die hier en daar ook echt door een beetje aarde bedekt is. Grote kans dat de stengel op verschillende plekken geworteld is in het voorjaar. De gewortelde delen kunnen losgesneden worden en afzonderlijk opgepot.
Geraadpleegde literatuur
[1] Velt: Ekologische teelt van kleinfruit, Berchem, België 1992.
[2] Wikipedia engels
taybes opgebonden met bamboe stokken. |