framboos
Planten
Plant de struikjes bij voorkeur in maart/april. Snijd de stengels na het planten terug tot op een lengte van 30 cm. Plant je meerdere struiken, houd dan een afstand van minstens 50 cm tussen de struiken en 1,5 meter tussen de rijen. Meng een paar handen kompost, potgrond of stalmest door het plantgat.
Teelt
Frambozen zijn in te delen in twee types: zomer- en herfstframbozen. Zomerframbozen bloeien op de stengels van het afgelopen jaar, herfstframbozen bloeien op scheuten die in het voorjaar zijn opgekomen. De teelt van herfstframbozen is het gemakkelijkst - je hoeft namelijk nooit te onthouden welke stengels er moeten blijven staan en welke niet, in november wordt alles gewoon bij de grond afgesneden. Klaar. Het voordeel van deze teeltwijze is dat de planten bloeien op krachtige scheuten van hetzelfde jaar, en niet op miezerige stengeltjes die met moeite de winter hebben overleefd. Bovendien worden met de snoeibeurt schadelijke insecten en ziekten opgeruimd. Nadeel is misschien dat de oogst later in het jaar valt - vanaf augustus/september. Het wachten is echter de moeite waard.
Herfstframbozen hoeven niet opgebonden te worden, maar voor zomer frambozen kan het wel raadzaam zijn. De stengels zijn hier wat langer aan weer en wind blootgesteld en kunnen ook wat zwaarder zijn.
Standplaats
Een framboos is weinig veeleisend, maar houdt van een zonnige standplaats en een rijke bodem. Een al te natte bodem wordt slecht verdragen. Frambozen houden van een licht zure, goed gedraineerde bodem met veel organische stof.
Ziekten en plagen
Over het algemeen zijn frambozen vrij robuust en blijven ze jarenlang probleemloos produceren. De volgende zaken zijn echter goed om te weten:
- De frambozenkever is het insect waarvan de larven eruit zien als witte wormpjes die de vruchten verpesten. Hier krijg je bijna altijd mee te maken als je frambozen gaat telen.
- Bij professionele frambozen kwekers krijgen de planten na een aantal jaren last van virusziekten, te herkennen aan de verkleuringen in het blad. Als we in de moestuin zien dat de frambozen op den duur zwak worden en weinig dragen, kan het ook tijd zijn om een vruchtwisseling toe te passen: ruim de oude frambozen op, en begin op een ander plekje met schoon plantmateriaal van een kweker. Doorgaans kunnen frambozen in de moestuin wel 5-10 jaar op dezelfde plek blijven staan.
- Vogels lusten echter echter graag frambozen dus tegen de oogsttijd moeten we de struiken bedekken met een vogelnet.
- Frambozen kunnen last hebben van verschillende stengelaantastingen. Meestal gaat het om schimmels. Stengels kunnen er in z'n geheel of gedeeltelijk door afsterven. Snijd zulke stengels rigoreus af en verbrand ze of stop ze in de kliko.
Oogsten
De vruchten kunnen vers gegeten worden of verwerkt tot jam. Ze kunnen ook prima ingevroren worden. Naast confiture en sap kan er van frambozen ook een heerlijk aromatische vruchtenwijn gemaakt worden.
Vermenigvuldigen
Frambozen zijn gemakkelijk te vermeerderen door middel van worteluitlopers. In het voorjaar komen de scheuten rondom de struik te voorschijn en is het eenvoudig om een stek met wortels uit te steken.
Witte framboos
Behalve de rode framboos is er ook een witte (geelachtige) variant. De teelt van beide rassen is hetzelfde.
Geraadpleegde literatuur
[1] Velt: Ekologische teelt van kleinfruit, Berchem, België 1992.