enten
Enten is het combineren van twee verwante planten tot één nieuwe plant. Vaak combineren we een krachtige, ziekteresistente onderstam met een bovenstam met gunstige vruchteigenschappen. Enten van groentegewassen is vrij gangbaar in de kas-teelt maar veel minder in de kleine moestuin. Toch is het geen onmogelijke opdracht voor een geïnteresseerde liefhebber (zie enten van tomaat). Naast kastomaat worden ook komkommers vaak geënt. Wie het kunstje beheerst, kan ook de opbrengst en de levensduur van pompoenen, meloenen en courgettes verlengen.Er zijn grofweg twee wijzen van enten: die waarbij onderstam en bovenstam volledig worden afgesneden en dan op of in elkaar worden geplaatst (methode 1); en een die beide planten intact laat tot de wond geheeld is (methode 2). De laatste methode is het gemakkelijkst voor de amateur. Bij methode 1 moet de ent een aantal dagen op de juiste luchtvochtigheid gehouden worden om uitdroging te voorkomen. Bij methode 2 wordt de bovenstam pas losgesneden van zijn eigen wortelstelsel als de wond volledig genezen is en onder- en bovenstam met elkaar vergroeid zijn.
Er zijn verschillende manieren om de planten in te snijden en met elkaar te verbinden. Belangrijk is altijd dat onder- en bovenstam ongeveer dezelfde diameter hebben, omdat anders de verschillende weefsellagen (xyleem, phloeem, cambrium) niet op elkaar zullen passen. De beide delen worden vaak met elkaar verbonden door een kleine plastic clip. Met een plakbandje wil het echter ook wel lukken.
Enten van komkommer. |
tips:
- Verricht de enting het liefst binnenshuis of in een schuurtje.
- Ent bij voorkeur 's ochtends of 's avonds, om onnodige vochtstress te voorkomen bij de groeiende plant.
- Snijd met een scherp (scheer)mes en maak rechte snedes.
- Verbind de beide delen snel na het snijden, snijd niet meer af dan binnen korte tijd verwerkt kan worden.
- Houd planten na de enting een aantal dagen op een koele windvrije plaats, zet ze niet in de volle zon. Maken we gebruik van een enting waarbij de bovenstam wordt afgesneden, plaats de planten dan in een broeibakje of dek ze af met een plastic zak.
- Is de enting voltooid, hard de planten dan langzaam af voor ze op hun definitieve plek te planten.
- Plant niet dieper dan de entplaats, die mag niet onder de grond komen.
Tomaten worden geënt op speciale rassen (Vigomax, Maxifort). Komkommerachtigen vaak op courge de siam. Deze laatste kunnen we zelf gemakkelijk telen om er zaad voor onderstammetjes van te winnen.
Onderstam en bovenstam moeten altijd genetisch verwant zijn voor een enting. Toch zijn er zo nog veel combinaties mogelijk: aubergines kunnen bijvoorbeeld op tomaten geënt worden, en tomaten op aardappelen (allen nachtschadeachtigen). Heel erg nuttig zijn dat soort entingen echter niet.