slamengsels
Vroeger was sla gewoon sla, een groen blaadje, hooguit opgesiert met een tomaatje of komkommertje.
Daar nemen we tegenwoordig geen genoegen meer mee, het moet veel gevarieerder. Gemengde sla uit de supermarkt of
restaurant bevat van alles; rucola, spinazieblad, roodlof, bietenblaadjes, enzovoorts. Zaadhandelaren spelen er op in door kant-en klare zaadmengsels aan te bieden:
je zaait zo'n mengsel, en na een aantal weken oogst je in een keer je gemengde sla. Makkelijker kan niet. Bovendien kan dit ook prima op het terras, of in de vierkantemeter tuin.
Maar is het echt zo gemakkelijk? Dat moeten we eens uit proberen. Waarschijnlijk worden de groenten uit de supermarkt afzonderlijk geteeld, en dan pas samengevoegd. Aan een zaadmengsel worden wat hogere eisen gesteld: de zaadjes moeten ongeveer gelijktijdig kiemen en gelijkmatig groeien. Ze mogen elkaars groei niet onderdrukken. Voor de moestuin willen we eigenlijk ook dat we nog een tweede keer kunnen oogsten na het afsnijden - hoe zit het dan met de hergroei van zo'n mengsel? En hoeveel moet je eigenlijk zaaien voor een salade van zo'n 250 gram?
En tenslotte - kun je ook je eigen zaadmengsels samenstellen? Waar moeten we op letten? Dat moeten we ook uitproberen!
Voor deze proef heb ik drie saladezaad mengsels van de firma Johnsons aangeschaft. Ze hebben wervende namen als 'Elegance', 'Spectrum', en 'Gourmet Garnish'. In de mengsels zitten rassen met nog mooiere maar net zo weinig zeggende namen: 'Tokyo Bekana', 'Yukina Savoy' en 'Spigariello liscia brocolli'. Het lijkt erop dat de kok zijn geheim niet zonder slag of stoot wil prijsgeven. De zaadjes kostten 1.95 € per zakje. Misschien kunnen we dat zelf goedkoper. Ik ga mijn zaaddoos omkeren, en daarin vind ik een hele zooi restanten van zakjes zaad die samen een mooi mengsel willen vormen. Het speciale mengsel 'de oude zaaddoos' bevat maar liefst 8 soorten: snijsla, pluksla, veldsla, rode eikenbladsla, rucola, postelein, rode biet, en brocolli. Ik elk geval weet ik hiermee zeker dat er wat zal kiemen. Rode biet en brocolli zijn geen echte salade planten, maar de kiemblaadjes zijn wel mals en kunnen in de salade.
Ik maak een mengsel van lichte aarde en compost, en vul daarmee 4 potten van 19 cm in doorsnee. Bovenop komt een laag potgrond - zo weet ik zeker dat er geen ongewenste onkruiden tussen mijn sla gaan kiemen. In elke pot gaat ongeveer 1-2 gram zaad. Voor spectrum en Elegance betekend dat dat het hele zakje in de pot gaat. Gourmet Garnish is volgens het zakje zaad al na 2 weken oogstbaar, de andere 2 na 3 weken.
Maar is het echt zo gemakkelijk? Dat moeten we eens uit proberen. Waarschijnlijk worden de groenten uit de supermarkt afzonderlijk geteeld, en dan pas samengevoegd. Aan een zaadmengsel worden wat hogere eisen gesteld: de zaadjes moeten ongeveer gelijktijdig kiemen en gelijkmatig groeien. Ze mogen elkaars groei niet onderdrukken. Voor de moestuin willen we eigenlijk ook dat we nog een tweede keer kunnen oogsten na het afsnijden - hoe zit het dan met de hergroei van zo'n mengsel? En hoeveel moet je eigenlijk zaaien voor een salade van zo'n 250 gram?
En tenslotte - kun je ook je eigen zaadmengsels samenstellen? Waar moeten we op letten? Dat moeten we ook uitproberen!
Voor deze proef heb ik drie saladezaad mengsels van de firma Johnsons aangeschaft. Ze hebben wervende namen als 'Elegance', 'Spectrum', en 'Gourmet Garnish'. In de mengsels zitten rassen met nog mooiere maar net zo weinig zeggende namen: 'Tokyo Bekana', 'Yukina Savoy' en 'Spigariello liscia brocolli'. Het lijkt erop dat de kok zijn geheim niet zonder slag of stoot wil prijsgeven. De zaadjes kostten 1.95 € per zakje. Misschien kunnen we dat zelf goedkoper. Ik ga mijn zaaddoos omkeren, en daarin vind ik een hele zooi restanten van zakjes zaad die samen een mooi mengsel willen vormen. Het speciale mengsel 'de oude zaaddoos' bevat maar liefst 8 soorten: snijsla, pluksla, veldsla, rode eikenbladsla, rucola, postelein, rode biet, en brocolli. Ik elk geval weet ik hiermee zeker dat er wat zal kiemen. Rode biet en brocolli zijn geen echte salade planten, maar de kiemblaadjes zijn wel mals en kunnen in de salade.
Ik maak een mengsel van lichte aarde en compost, en vul daarmee 4 potten van 19 cm in doorsnee. Bovenop komt een laag potgrond - zo weet ik zeker dat er geen ongewenste onkruiden tussen mijn sla gaan kiemen. In elke pot gaat ongeveer 1-2 gram zaad. Voor spectrum en Elegance betekend dat dat het hele zakje in de pot gaat. Gourmet Garnish is volgens het zakje zaad al na 2 weken oogstbaar, de andere 2 na 3 weken.
31-05-2014
Vandaag is alles gezaaid. Op de foto mijn eigen mengsel. De zaden worden goed aangedrukt, anders gaan ze 'zweven' als de aarde nat wordt. De zaden wordt afgedekt met 1 cm potgrond en dan pas gegoten.
Vandaag is alles gezaaid. Op de foto mijn eigen mengsel. De zaden worden goed aangedrukt, anders gaan ze 'zweven' als de aarde nat wordt. De zaden wordt afgedekt met 1 cm potgrond en dan pas gegoten.03-06-2014
Na drie warme dagen is de kieming volop op gang gekomen, in alle mengsels. De meeste plantjes zijn kruisbloemigen (kool, radijs, paksoi en dergelijke), maar in mijn eigen mengsel zie ik ook nog wat anders - waarschijnlijk postelein.
Na drie warme dagen is de kieming volop op gang gekomen, in alle mengsels. De meeste plantjes zijn kruisbloemigen (kool, radijs, paksoi en dergelijke), maar in mijn eigen mengsel zie ik ook nog wat anders - waarschijnlijk postelein.14-06-2014
De slamengsels groeien als kool. Mijn eigen mengsel blijft wat achter bij die van Johnsons. Maar misschien moet ik er iets meer geduld mee hebben. Op de foto het mengsel Elegance - er is duidelijk geselecteerd op kleur en bladvorm, het mengsel ziet er erg fraai uit. Opvallend dat in dit mengsel geen 'echte' sla zit (Lactuca soorten), maar voornamelijk koolsoorten (Brassica). Ben benieuwd hoe de smaak zal uitpakken - zo te zien kan er over een week geoogst worden.
De slamengsels groeien als kool. Mijn eigen mengsel blijft wat achter bij die van Johnsons. Maar misschien moet ik er iets meer geduld mee hebben. Op de foto het mengsel Elegance - er is duidelijk geselecteerd op kleur en bladvorm, het mengsel ziet er erg fraai uit. Opvallend dat in dit mengsel geen 'echte' sla zit (Lactuca soorten), maar voornamelijk koolsoorten (Brassica). Ben benieuwd hoe de smaak zal uitpakken - zo te zien kan er over een week geoogst worden.15-06-2014
Het mengsel 'Spectrum' doet zijn naam eer aan, een grote variatie aan kleuren en bladvormen. En dat na slechts 2 weken.
Het mengsel 'Spectrum' doet zijn naam eer aan, een grote variatie aan kleuren en bladvormen. En dat na slechts 2 weken.15-06-2014
Het mengsel 'de oude zaaddoos' doet wat rheumatisch aan, de groei is minder fors dan bij de andere mengsels. Ook is de variatie in bladvorm en kleur minder. We geven echter nog niet op, na een week kan het er weer anders uitzien. Ik herken rode biet in het mengsel, brocolli, sla, rucola, en postelein. De rucola groeit het snelste, op de voet gevolgd door rode biet, brocolli, en postelein. De (echte) bladsla blijft wat achter. Waarschijnlijk had het aandeel rucola wat lager moeten houden. In een latere tweede snede zal het aandeel sla wel hoger worden, denk ik.
Het mengsel 'de oude zaaddoos' doet wat rheumatisch aan, de groei is minder fors dan bij de andere mengsels. Ook is de variatie in bladvorm en kleur minder. We geven echter nog niet op, na een week kan het er weer anders uitzien. Ik herken rode biet in het mengsel, brocolli, sla, rucola, en postelein. De rucola groeit het snelste, op de voet gevolgd door rode biet, brocolli, en postelein. De (echte) bladsla blijft wat achter. Waarschijnlijk had het aandeel rucola wat lager moeten houden. In een latere tweede snede zal het aandeel sla wel hoger worden, denk ik.15-06-2014
Het mengsel Gourmet-Garnish is minder gevarieerd, maar bevat wat forser blad. Dit mengsel behoort na 2 weken oogstbaar te zijn, als het blad ongeveer 5 cm lang is. Dat is ruimschoots het geval, dus de schaar gaat er in.
Ik snijd de boel zo af dat hergroei nog mogelijk is, dus boven de kiembladeren. Na weging blijkt de opbrengst uit 55 gram sla te bestaan. Meer een een-mans portie dus. Voor 250 gram had ik dus eigenlijk ongeveer 5 potten van 19 cm doorsnee moeten hebben. Maar goed, ze hebben ook niet meer dan twee weken groeitijd gehad. De smaak is, zoals verwacht, een beetje een pittige waterkers-smaak. Niet slecht, maar er hoort wel een dressing bij. Voordeel van deze snelle mengsels is dat het blad erg jong is, en daarom nog erg zacht en smakelijk.
Qua uiterlijk doet de salade het in elk geval prima. Ook oogsten en presenteren is een fluitje van een cent- afsnijden, even wassen, klaar.
Eigenlijk zijn deze mengsels beter geschikt om gerechten mee te garneren dan als hoofd-salade. Een toefje van zo'n mengsel op het bord ziet er prachtig uit, is vers en knapperig, en contrasteerd ook wat smaak betreft waarschijnlijk goed met het hoofdgerecht.
Nu eens kijken of de hergroei ook nog wat voorstelt.
Het mengsel Gourmet-Garnish is minder gevarieerd, maar bevat wat forser blad. Dit mengsel behoort na 2 weken oogstbaar te zijn, als het blad ongeveer 5 cm lang is. Dat is ruimschoots het geval, dus de schaar gaat er in.Ik snijd de boel zo af dat hergroei nog mogelijk is, dus boven de kiembladeren. Na weging blijkt de opbrengst uit 55 gram sla te bestaan. Meer een een-mans portie dus. Voor 250 gram had ik dus eigenlijk ongeveer 5 potten van 19 cm doorsnee moeten hebben. Maar goed, ze hebben ook niet meer dan twee weken groeitijd gehad. De smaak is, zoals verwacht, een beetje een pittige waterkers-smaak. Niet slecht, maar er hoort wel een dressing bij. Voordeel van deze snelle mengsels is dat het blad erg jong is, en daarom nog erg zacht en smakelijk.
Qua uiterlijk doet de salade het in elk geval prima. Ook oogsten en presenteren is een fluitje van een cent- afsnijden, even wassen, klaar.
Eigenlijk zijn deze mengsels beter geschikt om gerechten mee te garneren dan als hoofd-salade. Een toefje van zo'n mengsel op het bord ziet er prachtig uit, is vers en knapperig, en contrasteerd ook wat smaak betreft waarschijnlijk goed met het hoofdgerecht.
Nu eens kijken of de hergroei ook nog wat voorstelt.
20-06-2014
Vandaag heb ik Elegance en Spectrum afgesneden. Spectrum leverde 79 gram op, Elegance 70 gram. De sla ziet er prachtig uit, echt geweldig. De hoeveelheid valt echter tegen, zeker gezien de prijs van een zakje zaad. De opbrengst kan wel hoger uitvallen als je het zaad over meerdere potten verspreid, of op een rijtje zaait in de moestuin. Desondanks valt de hoeveelheid sla voor de betaalde prijs tegen. Je zou deze mengsels wel in kunnen zetten om gerechten mee te garneren.
De plantjes in de mengsels zijn wel gelijkmatig gegroeid - ze verdragen elkaar goed en ontwikkelen zich net zo snel. Dat wordt natuurlijk ook in de hand gewerkt doordat de meeste plantjes van dezelfde (kool) familie zijn. Maar het zijn zeker met zorg samengesteld en professionele mengsels.
Mijn eigen mengsel laat ik nog een paar dagen staan.
Vandaag heb ik Elegance en Spectrum afgesneden. Spectrum leverde 79 gram op, Elegance 70 gram. De sla ziet er prachtig uit, echt geweldig. De hoeveelheid valt echter tegen, zeker gezien de prijs van een zakje zaad. De opbrengst kan wel hoger uitvallen als je het zaad over meerdere potten verspreid, of op een rijtje zaait in de moestuin. Desondanks valt de hoeveelheid sla voor de betaalde prijs tegen. Je zou deze mengsels wel in kunnen zetten om gerechten mee te garneren.
De plantjes in de mengsels zijn wel gelijkmatig gegroeid - ze verdragen elkaar goed en ontwikkelen zich net zo snel. Dat wordt natuurlijk ook in de hand gewerkt doordat de meeste plantjes van dezelfde (kool) familie zijn. Maar het zijn zeker met zorg samengesteld en professionele mengsels.
Mijn eigen mengsel laat ik nog een paar dagen staan.
25-06-2014
Het eigen mengsel levert 67 g sla op. Vergelijkbaar met de andere mengsels, maar heeft er wel een paar dagen extra voor nodig gehad. Rucola overheerst, waardoor de sla wat bitter smaakt. Het aandeel rucola had veel lager moeten zijn, maar dan had ik denk ik zeker een week meer nodig gehad om een acceptabele hoeveelheid te kunnen oogsten.
Al met al zijn deze slamengsels geen overdonderend success. De commerciele mengsels ogen mooi, maar zijn relatief duur en de smaak is te eenzijdig en teveel gebaseerd op koolsoorten. Ze groeien daardoor wel mooi en gelijkmatig uit, maar dat gaat ten koste van de smaak. Deze mengsels zijn wel geschikt om mee te garneren.
Mijn eigen mengsel met 'echte' sla er in loopt tegen het probleem aan dat de sla zicht te langzaam ontwikkeld in verhouding tot de bijgemengde soorten, die dan gaan overheersen.
Het eigen mengsel levert 67 g sla op. Vergelijkbaar met de andere mengsels, maar heeft er wel een paar dagen extra voor nodig gehad. Rucola overheerst, waardoor de sla wat bitter smaakt. Het aandeel rucola had veel lager moeten zijn, maar dan had ik denk ik zeker een week meer nodig gehad om een acceptabele hoeveelheid te kunnen oogsten.
Al met al zijn deze slamengsels geen overdonderend success. De commerciele mengsels ogen mooi, maar zijn relatief duur en de smaak is te eenzijdig en teveel gebaseerd op koolsoorten. Ze groeien daardoor wel mooi en gelijkmatig uit, maar dat gaat ten koste van de smaak. Deze mengsels zijn wel geschikt om mee te garneren.
Mijn eigen mengsel met 'echte' sla er in loopt tegen het probleem aan dat de sla zicht te langzaam ontwikkeld in verhouding tot de bijgemengde soorten, die dan gaan overheersen.
04-07-2014
Een tweede oogst zit er niet in- diverse plantjes gaan nu bloeien, waardoor de sla oneetbaar word. Ook mijn eigen mengsel heeft moeite met de hergroei. Misschien ga ik nog wat zaad winnen van de leukste plantjes , maar verder heb ik het wel gezien met die hippe zaadmengsels.
Een tweede oogst zit er niet in- diverse plantjes gaan nu bloeien, waardoor de sla oneetbaar word. Ook mijn eigen mengsel heeft moeite met de hergroei. Misschien ga ik nog wat zaad winnen van de leukste plantjes , maar verder heb ik het wel gezien met die hippe zaadmengsels.
